Ούτε καν!...

Μεσημέρι, κάπου στο Θησείο και την γλυκιά φίλη Ρούλα να συζητάμε για τέχνη και άλλα μαγικά… Και εκεί που ατενίζαμε τις καινούργιες μας εικόνες, ξάφνου μου σκάει την ατάκα-βόμβα, "Εσύ, πότε θα παντρευτείς;"

Εγώ, Βούδας… "Ρε… Ωραία κεκάκια έχει εδώ!…", καταβροχθίζω γρήγορα ένα -αποφεύγοντας την, τεχνηέντως λόγω μπουκώματος-. Χαμόγελο και μασούλημα, χαμόγελο και μασούλημα… Εκείνη, τον χαβά της, "Ε; Ε; Πες μου, τα χρόνια περνάνε…", εδώ να σημειώσω ότι η καλή φίλη είναι παντρεμένη  από εικοσαετίας και με δύο μεγάλα παιδιά. Ουφφ, τι άγχος Θεέ μου κι αυτό…

Ανασκουμπώνομαι και με ύφος χαλαρό και παιχνιδιάρικο της λέω την γνωστή μου ατάκα, "Χα! Όταν το φεγγάρι βγάλει μούσι!!!" Κάγκελο, η Ρούλα…"Τι; Μούσι; Τι μούσι; Με κοροϊδεύεις βρε;" Το γέλιο μου ήδη έχει ακουστεί -τι πρωτότυπο- μέχρι τις άλλες τρείς, παραδίπλα καφετέριες…

"Πότε θα μαζευτείς; Εσύ… Εσύ πότε θα γίνεις μάνα; Πότε θα κάνεις οικογένεια; Να βρεις κάποιον, να τακτοποιηθείς…", με αυτή την σειρά; Σκέφτομαι…
Οι σφαίρες πέφτανε βροχή και δεν ήξερα που να κρυφτώ.

Προτίμησα να την αποσυντονίσω λίγο με μια αγκαλιά… "Αγάπη μου, λατρεία μου… Που με νοιάζεσαι… Δεν είπαμε; Είπαμε... Οι καλλιτέχνες δεν παντρεύονται, ταξιδεύουν και ταξιδεύονται μόνο…"  Της λέω, με το πιο γλυκό μου χαμόγελο.

Με κοιτάει με ύφος (Άστα αυτά σε εμένα) και συνεχίζει, "Και εγώ είμαι καλλιτέχνης και παντρεμένη, Τι; Είσαι κατά του γάμου;"

Δεν γλιτώνω… Οπότε παίρνω το σοβαρό μου ύφος και της απαντώ,

"Δεν είμαι... Απλά, συνήθως αποτελούσε προτεραιότητα των άλλων και όχι δική μου…",  "Θα μπορούσες όμως… Είχες ευκαιρίες!... Καλά, καλά, από εδώ και πέρα…", Σκύβω λίγο πιο κοντά της, κοντά στο πρόσωπο,

"Ό,τι δεν συνέβη ποτέ, είναι ό,τι δεν ποθήσαμε αρκετά... Ο Καζαντζάκης δεν το είχε πει αυτό; Ναι… Αυτός.", ήθελε να πει κι άλλα, δεν την άφησα… Επικεντρώθηκα στην καινούργια της δουλειά και "ξέχασε" τι λέγαμε…

Στον γυρισμό σκεφτόμουνα την φράση της - Είχες ευκαιρίες!-

Μα… Ευκαιρίες;… Ευκαιρίες; Στα μαγαζιά με τις εκπτώσεις συναντάμε ευκαιρίες…

Μία επαγγελματική πρόταση, μπορεί να είναι ευκαιρία… 

Μα μία πρόταση γάμου, από πότε είναι ευκαιρία;

Κοίτα… Σκέφτομαι πολύ, όλη την ώρα και για πολλά… Ε αυτό άμα είναι να συμβεί, δεν θα το σκεφτώ, απλά θα το κάνω γιατί θα το έχω και θα το έχει ποθήσει κι ο άλλος αρκετά!... Και όχι σαν αυτοσκοπό ή σαν πρέπει. Είναι μια στιγμή, ένα κλικ…

Γι’ αυτό, κορίτσι, χαλάρωσε… Το: μετά τα 35 ξεσκόνισε το ράφι, ήταν απλώς μια ιδέα κάποιου που απλώς διέδωσε σου λέω!  Ξεσκόνισε το ράφι, για να βάλεις ωραιότατα περιπετειώδη βιβλία!!!

Και εσύ αγόρι ξεσφίξου, το: Όλες θέλουν να μας τυλίξουν, είναι συκοφαντία (υπάρχουν όμως και οι εξαιρέσεις) από μπεκιάρη που μετά… Παντρεύτηκε!

Γι αυτό σου λέω μην αναλώνεσαι σε αγωνιώδεις σκέψεις που περίτεχνα εμφυτεύει το κοινωνικό σύστημα των ροζ προτύπων, μην αυταπατάσαι…

Η ζωή είναι ωραία, είτε έτσι είτε αλλιώς και από δύο, είναι οικογένεια είτε έγγαμη, είτε άγαμη, είτε με παιδιά, είτε χωρίς!

Και απαντώ σε αυτό που λένε πως ο προορισμός του ανθρώπου είναι να παντρευτεί και να κάνει παιδιά:

Τον προορισμό του καθενός κανείς δεν τον ξέρει.

Ο προορισμός μπορεί να είναι να πάει στο Θιβέτ και να μάθει τα μυστικά μιας ειδικής κάστας μοναχών…

Ο προορισμός μπορεί να είναι η περιοχή Sauternes,  στην Νότια Γαλλία για την παραγωγή υπέροχου κρασιού…

Ο προορισμός μπορεί να είναι η συνεχής προμήθεια νερού σε ένα χωριό στην Βολιβία εκεί, που προσπαθούν να ελέγξουν ακόμη και το νερό της βροχής…

Εντέλει, προορισμός είναι το μαγικό ταξίδι της ζωής και… Για στάσου…

Ποιος προορισμός; Ούτε καν!!! Το ταξίδι δεν έχει περισσότερη σημασία, είπαμε από τον προορισμό; Το ταξίδι!!!

  

Do be or not to be?

"Η πραγματική μοναξιά δεν περιορίζεται απαραίτητα στο όταν είσαι μόνος."

Charles Bukowski

2002, λάδι σε καμβά 100x130cm

Όταν ήμουν 9 με 10 χρονών, γνώριζα μια κυρία που έμενε στο πατρικό μου, στον τρίτο όροφο, τότε ήταν γύρω στα 50 με 60 ετών, κάπου εκεί και έμενε μόνη της, δεν είχε σκυλιά, παιδιά ούτε άντρα. Ήταν ιδιόρρυθμος άνθρωπος, δεν ήθελε πολλά, πολλά με τους άλλους, την ησυχία της μόνο… Όμως την δική μου παρέα την ήθελε, την γαλήνευα μου έλεγε, δεν την ζάλιζα με πολλές ερωτήσεις. 

Έτσι κάπου, κάπου ανέβαινα και της χτυπούσα  το κουδούνι… "Καλώς την Αννούλα", μου έλεγε και μου χαμογελούσε γλυκά. Τι σπουδαία κατάκτηση αυτό το χαμόγελο, καθώς δεν το μοίραζε αβίαστα. Αν τύχαινε στο δρόμο και την συναντούσες, έβλεπες μια φιγούρα ψιλόλιγνη να προχωρά πάντα βιαστικά κι ανέκφραστα, με χείλια ερμητικά κλειστά.

 Έμπαινα στο σπίτι της λοιπόν, με βήμα γάτας, μη και την θορυβήσω, καθόμουνα στον πράσινο βελούδινο καναπέ και εκείνη μου έφερνε το βάζο με τα χρυσά σοκολατάκια Τζοκόντα -βασικά γι’ αυτό πήγαινα- , εντάξει, όχι μόνο γι’ αυτό, αλλά ήταν ένα δυνατό κίνητρο… Με εντυπωσίαζε που έμενε μόνη της, όταν ήξερα ότι οι περισσότεροι, μένανε και με άλλους μαζί. Σκεφτόμουν, δεν ήθελε παρέα; Μια συντροφιά; Γιατί δεν είχε άντρα, παιδιά; Δεν την ρωτούσα, ντρεπόμουν… Μου αρκούσε που χαμογελούσε σε εμένα, με έκανε να νιώθω ξεχωριστή και έτρωγα και τα σοκολατάκια μου. Όμως και εγώ πότε, πότε την πλησίαζα, -έτσι όπως κάθονταν στην πολυθρόνα της, ρωτώντας με διάφορα- την αγκάλιαζα σφιχτά, της έδινα ένα φιλί στο μάγουλο και το έβλεπα σου λέω, φωτίζονταν όλο της το πρόσωπο.

Μια μέρα, τόλμησα να την ρωτήσω αν είχε φωτογραφίες να μου δείξει… Εκείνη μου έριξε μια ερευνητική ματιά, σηκώθηκε και καθώς πήγαινε στο μέσα δωμάτιο μουρμούρισε "δεν έχω πολλές…".

Μου έφερε 4-5 μόνο στις οποίες απεικονίζονταν μόνη της σε κάποια θάλασσα ή με άλλους -φίλους θαρρώ- σε κάποιο τραπέζι. Δεν θα το ξεχάσω ποτέ, έκπληκτη αντίκρισα την εικόνα μιας πριγκίπισσας, μιας θεάς… Ήταν μια κοπέλα πολύ ψηλή, με αψεγάδιαστο σώμα και κατάμαυρα μαλλιά που έφταναν μέχρι κάτω από την μέση. Το χρώμα των ματιών της, που στην φωτογραφία δεν φαίνονταν, ήταν καταπράσινο. Τόσο όμορφη, τόσο χαμογελαστή, ήταν στις φωτογραφίες… 

Δεν ξέχασα ποτέ αυτήν την εικόνα.

Συνέχισα να την επισκέπτομαι για κάποια χρόνια, πιο αραιά, μέχρι που το σχολείο, οι παρέες και το αλάνι μου, την τοποθέτησαν στην λήθη του χρόνου, όχι όμως και στην λήθη της μνήμης μου… Κάποτε, γύρω στα 15 ήμουν, την ρώτησα,

"Δεν είχατε ποτέ έναν μεγάλο έρωτα;", ούτε που ξέρω που βρήκα το θάρρος... Μου αποκρίθηκε, "Είχα και μάλιστα παραλίγο να τον παντρευτώ…" , "Και; Δεν τον παντρευτήκατε;" -μασκαρεμένη με αφέλεια- Την ξαναρώτησα,

" Όχι… Εκείνος ήθελε, εγώ δεν ήθελα. Είχα πολλά να κάνω, να φροντίσω πολλούς ανθρώπους… Εξάλλου τους μεγάλους έρωτες, δεν τους παντρευόμαστε…" Μου είπε και χαμογέλασε λίγο θλιμμένα. Εγώ την κοιτούσα απορημένη, δεν τολμούσα άλλη ερώτηση. Πήγε μέχρι την κουζίνα και ήρθε κοντά μου κρατώντας ένα πιάτο με δύο πορτοκάλια. Καθώς τα καθάριζε, μου είπε,

"Δεν μετανιώνω, είμαι ευτυχισμένη με την μοναξιά μου… Όμως σε κάποια δεύτερη ζωή, θα παντρευόμουν τον μεγάλο έρωτα… Έτσι, για να δω πως θα ήταν, έτσι, για να δω την δύναμή μου…" και συνέχισε, κοιτώντας με στα μάτια,

"Γιατί θέλει δύναμη να ζεις με άλλον μαζί, να αντέχει και να  αντέχεις τα σκοτάδια του, να διατηρείς την αγάπη σου μέχρι το υπόλοιπο της ζωής σου. Ακούς; Αυτό θέλει περισσότερη δύναμη από το να είσαι μόνος… Περισσότερη δύναμη".

Τότε δεν κατάλαβα, τώρα κάτι αρχίζω να καταλαβαίνω… Υπάρχουν άνθρωποι που θαυμάζουν εκείνους που μένουν μόνοι τους, δεν έχουν σε κανέναν να δώσουν λογαριασμό και μοιάζουν να μην έχουν κανέναν ανάγκη. Άλλοι πάλι, απλώς τους λυπούνται ή δεν μπορούν να τους καταλάβουν…

Κι όμως… Πόσο έξω πέφτουν… Είναι ωραία η μοναχικότητα, όχι η μοναξιά.

Είναι υπέροχη η παρέα του εαυτού μας και μέγα δώρο η σοφία της βαθιά του σκέψης… Που κάποτε θέλει να μπορεί και να την μοιραστεί.

Είναι ωραία η γαλήνη της μοναχικότητας…

Όμως… Χα! Το νου σου, σου λέω, δεν υπάρχει δεύτερη ζωή!!!...

Γυναίκες ενός κατώτερου Θεού;

"Η ψυχή δεν φυλακίζεται ποτέ… Παρά μόνο στο σώμα"

Λεπτομέρεια έργου, Λάδι σε λινό

الروح لا تسجن ابدا ..الا في الجسد

Πάντα, όταν άκουγα συζητήσεις περί ισότητας των δύο φύλων, στο μυαλό μου άνοιγε κατευθείαν το τεράστιο βιβλίο με τίτλο: Ανθρώπινα δικαιώματα και ανέτρεχα στο κεφάλαιο τα δικαιώματα της γυναίκας.

Αυτό σημαίνει ότι ουδέποτε με διακατείχαν φεμινιστικές παραληρήσεις περί ανωτερότητας γυναικών έναντι των ανδρών κλπ, κλπ… Όμως διόλου δεν  απαρνιέμαι τις φεμινιστικές εκείνες αντιλήψεις που επικεντρώνονται στην ισότητα των δύο φύλων, έχοντας ως βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Το θέμα λοιπόν είναι η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ο σεβασμός, αξίες οι οποίες δεν κάνουν διαχωρισμούς στα φύλα.

Δυστυχώς όμως σε πολλές χώρες και κυρίως σε αυτές της Μέσης Ανατολής, ο διαχωρισμός είναι ξεκάθαρος και μάλιστα με την θρησκεία, αρωγό σε εγκληματικές και βάναυσες συμπεριφορές και πράξεις έναντι του γυναικείου φύλου. Ωστόσο, δεν θα σταθώ στο θρησκευτικό θέμα, το οποίο, χρησιμοποιείται ως μία "βολική" δικαιολογία από τους ανθρώπους για πολλές άλλογες πράξεις τους, ανά τους αιώνες, ανά τον κόσμο και σε πολλές θρησκείες. Αφού στην πραγματικότητα, αναφορικά με τον ισλαμικό κόσμο, η δυσκολία, περί ισότητας, επαφίεται στους ίδιους τους ανθρώπους που δημιουργούν ιδέες, παραδόσεις και νόμους. Στο πως δηλαδή διαχειρίζονται και εφαρμόζουν τον ισλαμικό νόμο στην πιο ακραία μορφή.

Είναι γεγονός πως οι παραδοσιακές πρακτικές μιας κουλτούρας αντικατοπτρίζουν τις αξίες και τις πεποιθήσεις μιας ολόκληρης κοινωνίας και αυτό με την σειρά του περνά από γενιά σε γενιά. Όταν λοιπόν οι πεποιθήσεις αυτές και οι παραδοσιακές πρακτικές κάποιας κοινωνίας, ωφελούν μια συγκεκριμένη ομάδα και βλάπτουν μια άλλη, τότε υπάρχει πρόβλημα και μάλιστα σοβαρό…

Οι περισσότερες γυναίκες στις ισλαμικές χώρες στερούνται ελευθερίες και δικαιώματα, τα οποία θεωρούνται δεδομένα για τις γυναίκες των δυτικών κοινωνιών. Έτσι συχνά -οι γυναίκες της δύσης- παραπονιόμαστε με εύλογο θυμό για την μικρότερη εργασιακή αμοιβή έναντι των αντρών, για την άδικη αυτονόητη υποχρέωσή μας στην φροντίδα του σπιτιού και των παιδιών ή για διάφορες σεξιστικές συμπεριφορές και πολλά άλλα… Όμως αναρωτιέμαι, για το αναφαίρετο δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής που έχουμε "εμείς" σε αντίθεση με τις γυναίκες των Ισλαμικών κοινωνιών που η ελεύθερη βούλησή τους, περιορίζεται στο πόσο αλάτι ή πιπέρι θα βάλουν στο φαγητό…

Πόσο εύκολο είναι για εκείνες τις γυναίκες να ταξιδέψουν στο εξωτερικό; Να βγάλουν δίπλωμα οδήγησης ή να πάρουν διαζύγιο; Να μορφωθούν και να επιλέξουν το επάγγελμα που θέλουν ή να δικαιωθούν βάση νόμων αν ακολουθήσουν την δικαστική οδό; Πόσο εύκολο είναι να εκφράσουν ελεύθερα την άποψή τους και να έχουν πολιτικά δικαιώματα;

Όλα αυτά και πολλά άλλα δηλαδή, που για μια γυναίκα της δύσης είναι αυτονόητα, για τις γυναίκες του ισλαμικού κόσμου, είναι αδιανόητα!

Όμως τα παραπάνω είναι τα λιγότερα αφού οι γυναίκες αυτές κακοποιούνται και δολοφονούνται καθημερινά επειδή είναι… Γυναίκες.

Πριν διαβάσω το βιβλίο "Το λουλούδι της ερήμου" της Γουόρις Ντίρι, γεννημένη και μεγαλωμένη στη Σομαλία της Αφρικής στο οποίο  αφηγείται την δική της απάνθρωπη ιστορία, δεν γνώριζα ότι ακρωτηριάζονται σεξουαλικά (κλειτοριδεκτομή) δύο εκατομμύρια γυναίκες το χρόνο σε πολλές μουσουλμανικές κοινωνίες της Αφρικής… Ο απόλυτος ευτελισμός της ανθρώπινης φύσης της γυναίκας! Τόσο ανίδεη ήμουν και κούλ στο ροζ μου πλανήτη…

Δυστυχώς, σε πολλές από αυτές τις κοινωνίες, η γυναίκα δεν υφίσταντο ως άνθρωπος, αλλά ως αντικείμενο και είναι καταδικασμένη να υπόκεινται σε βάναυσες πράξεις δεχόμενη σιωπηλά, την παγιωμένη θέση πια, που της έχουν ορίσει, του πολίτη δεύτερης κατηγορίας.                                   

Σήμα κατατεθέν αυτής της διάκρισης, των περιορισμών, της ανελευθερίας και εντέλει η περίτρανη επικύρωση της διαφορετικότητας της γυναίκας από τον άντρα στις περισσότερες μουσουλμανικές χώρες, αποτελεί η εικόνα της γυναίκας με μπούρκα. Συγκεκριμένη ένδυση που καλύπτει το πρόσωπο και το γυναικείο σώμα σαν να πρόκειται για κάτι βρώμικο και απεχθές…

"Φυλακή από πανί", όπως χαρακτηρίζεται από κάποιους!

-Να, ένας πολύ "βολικός" τρόπος για να κρύβονται πιθανές μελανιές και τραύματα από ξυλοδαρμό, λέω εγώ… -

Με το χαζό και άπειρο μυαλό μου, διερωτώμαι… Γιατί;

Καθίστανται άραγε κατάρα και όχι ευχή να γεννηθείς κορίτσι σε μια τέτοια κοινωνία; Είναι οι γυναίκες αυτές ενός κατώτερου Θεού; Είναι λιγότερο ικανές από τις γυναίκες του δυτικού κόσμου; Λιγότερο όμορφες, με λιγότερο μυαλό, με λιγότερες ανάγκες, με λιγότερη ψυχή;… Γιατί;

Ας ελπίσουμε στην ολοκληρωτική κατάρρευση των απεχθών κοινωνικών διακρίσεων απέναντι στη γυναίκα που φυλακίζεται κυριολεκτικά και μεταφορικά πίσω από ένα πνιγηρό μαύρο πέπλο, έχοντας ως απαρχή τον νέο κανονισμό της Τουρκικής Δημοκρατίας που αφορά  το τέλος της απαγόρευσης της χρήσης ισλαμικής μαντίλας σε δημόσια ιδρύματα.

Ας αποτελέσει αυτό, μια καλή εκκίνηση για το μακρύ ταξίδι της κατάκτησης του αναφαίρετου δικαιώματος της ελευθερίας αυτών των γυναικών των οποίων η μόρφωση θα πρέπει να είναι βασικό μέλημα για ένα ανθρώπινο κοινωνικό κράτος καθώς αποτελεί το κλειδί που ανοίγει τις πόρτες της προόδου, της εξέλιξης και του πολιτισμού.

Κυρίως όμως ας μην ξεχνάμε πως:

"Η ψυχή δεν φυλακίζεται ποτέ, παρά μόνο στο σώμα"